พระพิมพ์ดินเผาแบบทวารวดี ดินแดนหริภุญไชย
เป็นพระพิมพ์รุ่นเก่ามากที่สุดในลำพูน ถือเป็นรุ่นแรกสุดเลยก็ว่าได้ เนื่องจากยังเป็นศิลปะแบบทวารวดี อย่างชัดเจน ยังไม่ได้คลี่คลายกลายเป็นศิลปะแบบหริภุญไชย
พระพิมพ์ดังกล่าวค่อนข้างหายาก เพราะไม่ได้จัดแสดงในพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ หริภุญไชย มากหนัก
อายุอยู่ราวพุทธศตวรรษที่ 13-14
ลักษณะพระพิมพ์นี้คือ ทำองค์พระพุทธรูปประทับนั่งปางสมาธิบนฐานบัวคว่ำหงาย บางองค์เป็นกลีบบัวขนาดค่อนข้างใหญ่แหลมคม บางองค์ประทับนั่งบนฐานคล้ายขนดนาค
ท่านั่งไม่ใช่ทั้งขัดสมาธิเพชรหรือขัดสมาธิราบ แต่ก้ำกึ่งระหว่างเพชรและราบ ข้อสำคัญแลเห็นฝ่าพระบาทใหญ่มากเป็นพิเศษทั้งสองข้าง
พระพักตร์เป็นทวารวดีชัดเจน มีรัศมีหรือประภามณฑลล้อมรอบ พระเศียร ขอบนอกสุดตกแต่งด้วยลวดลายกระหนกสะบัดหางที่สื่อถึงเปลวไฟหรือแสงสว่างที่แผ่ออกมาจากพระพุทธองค์
อาจกล่าวได้ว่าลักษณะเด่นของพระพิมพ์แบบทวารวดีกลุ่มนี้ ก็คือการที่จัดวางพระพุทธองค์ประทับอยู่ท่ามกลางประภามณฑลแผ่เป็นรูปเปลวไฟโดยรอบนั่นเอง มีลักษณะคล้ายกับประภามณฑลที่เคยพบในศิลปกรรมสมัยศรีวิชัย และราชวงศ์ถังของจีนด้วย
พระพิมพ์ขนาดใหญ่ ถือว่าเป็นรูปแบบของพระพิมพ์ที่ได้รับความนิยมแพร่หลายเป็นอย่างมาก ในแหล่งโบราณคดีสมัยทวารวดีหลายภูมิภาค ที่เจริญขึ้นระหว่างช่วงพุทธศตวรรษที่ 12-15
และพบกระจายในบริเวณภาคกลาง ดังเช่น พบที่เมืองโบราณคูบัว จังหวัดราชบุรี เมืองเก่านครปฐม เมืองอู่ทอง จังหวัดสุพรรณบุรี เมืองโบราณซับจำปา อำเภอท่าหลวง จังหวัดลพบุรี แหล่งโบราณคดีพงตึก อำเภอท่ามะกา จังหวัดกาญจนบุรี บ้านหนองสรวง อำเภอศรีเทพ จังหวัดเพชรบูรณ์
และยังพบในเมืองโบราณเขตลุ่มน้ำชีด้วย เช่น เมืองฟ้าแดดสงยาง อำเภอกมลาไสย จังหวัดกาฬสินธุ์ นครจำปาศรี อำเภอนาดูน จังหวัดมหาสารคาม เมืองคันธาระ อำเภอกันทรวิชัย จังหวัดมหาสารคาม
จนอาจถือได้ว่าพระพิมพ์กลุ่มนี้เป็นหลักฐานการติดต่อสัมพันธ์ของชุมชนเครือข่ายยุคโบราณระหว่างภูมิภาคต่างๆ ของรัฐทวารวดีอย่างหนึ่ง แม้ว่ารายละเอียดและขนาดอาจมีความแตกต่างกันไปบ้างในลักษณะปลีกย่อยบางอย่าง
แต่องค์ประกอบหลักโดยรวมนั้นเหมือนกัน คือพระพุทธเจ้าประทับนั่งบนฐานบัวขนาดใหญ่ มีประภามณฑล และมีคล้ายเปลวเพลิงเหนือประภามณฑล
การค้นพบพระพิมพ์แบบทวารวดี ในเขตเมืองเก่าลำพูน ถือว่าเป็นอีกหนึ่งหลักฐานชิ้นสำคัญที่ช่วยตอกย้ำถึงสถานภาพของนครหริภุญไชยว่า เป็นชุมชนที่อยู่ในกระแสการแลกเปลี่ยนทางวัฒนธรรมระหว่างภูมิภาคทั้งสามในยุคที่อาณาจักรทวารวดีรุ่งโรจน์อย่างแท้จริง
นั่นคือภาคกลาง ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และภาคเหนือ
| 
